Ψυχοθεραπεία Ζευγαριού
Συγκινησιακά Εστιασμένη Θεραπεία (ΕFT)
H Συγκινησιακά Εστιασμένη Ψυχοθεραπεία ζευγαριού - EFT (Emotional Focused Therapy) αποτελεί ένα σχετικά νέο μοντέλο στη θεραπεία ζευγαριού, το οποίο αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από τη Sue Johnson στον Καναδά και σήμερα, αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο μοντέλο θεραπείας ζευγαριού. Στην Ελλάδα, το μοντέλο έγινε γνωστό από την κα Κυριακή Πολυχρόνη, υπεύθυνη του ελληνικoύ δικτύου EFT.
Η Ψυχοθεραπεία Ζευγαριού μέσω της Συγκινησιακά Εστιασμένης Ψυχοθεραπείας (EFT) είναι μια σύνθετη προσέγγιση στη θεραπεία ζεύγους η οποία αντλεί τις θεωρητικές της βάσεις από τη Διαπροσωπική Συστημική Θεραπεία, τη Θεωρία του Δεσμού (Attachment Theory) και την Ενδοπροσωπική Βιωματική Θεραπεία. Κατά τη θεραπευτική διαδικασία, έμφαση δίνεται όχι μόνο στη ζωτική σημασία του συναισθήματος και της συναισθηματικής σύνδεσης και επικοινωνίας αλλά και στην κυριαρχία αρνητικών μοτίβων αλληλεπίδρασης μεταξύ του ζευγαριού. Υπό το φως του δεσμού, πρώιμες καθοριστικές εμπειρίες στις στενές σχέσεις αναδύονται και η δύναμη του συναισθήματος ως παράγοντα αλλαγής αξιοποιείται.
Το μοντέλο έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια και σήμερα αποτελεί μία βραχεία δομημένη προσέγγιση στη θεραπεία ζεύγους. Περιλαμβάνει 9 βήματα σε 3 στάδια. Ο/Η θεραπευτής/τρια στη Συγκινησιακά Εστιασμένη Ψυχοθεραπεία λειτουργεί ως «ανιχνευτής συναισθημάτων». Γνωρίζει ότι τα ανθρώπινα συναισθήματα είναι συνδεδεμένα με ιδέες, αντιλήψεις και συμπεριφορές, με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας και τους άλλους και χρησιμοποιεί απλούς, ασφαλείς και συστηματικούς τρόπους για να βοηθήσει τα μέλη του ζευγαριού να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά, να τα κατανοήσουν και να τα εξερευνήσουν. Ο θεραπευτής ή η θεραπεύτρια, ουσιαστικά, βοηθάει το ζευγάρι να αναγνωρίσει το φαύλο κύκλο της αλληλεπίδρασης τους, που δημιουργεί τις δυσκολίες, να καταλάβει τον τρόπο με τον οποίο οι δυο τους συμμετέχουν στο επαναλαμβανόμενο αρνητικό μοτίβο της αλληλεπίδρασής τους, στον αρνητικό «χορό του ζευγαριού», να διακρίνουν τελικά, τους βαθύτερους φόβους που τους ταλαιπωρούν. Στόχος είναι, το ζευγάρι να συνδημιουργήσει ένα θετικό, ασφαλή και τρυφερό δεσμό μέσα από την έκφραση των βαθύτερων, πρωτογενών, συναισθημάτων τους.
Η Συγκινησιακά Εστιασμένη θεραπεία στηρίζεται στη θεωρία του συναισθηματικού δεσμού του John Bowlby, σύμφωνα με την οποία η διαμόρφωση ενός βαθιού αμοιβαίου δεσμού με κάποιον άλλο είναι η πρώτη επιτακτική ανάγκη του ανθρωπίνου είδους. Σύμφωνα με τον Bowlby «όλοι μας, από την κούνια μέχρι τον τάφο, είμαστε ευτυχέστεροι όταν η ζωή οργανώνεται σαν μια σειρά μικρών ή μεγάλων εκδρομών από την ασφαλή βάση που μας παρέχει το πρόσωπο με τον οποίο έχουμε συναισθηματικό δεσμό». Σύμφωνα με τη θεωρία του συναισθηματικού δεσμού υπάρχουν 4 διαφορετικά είδη δεσμού/προσκόλλησης (attachment types) που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας και τους άλλους ως ενήλικες. Ανάλογα, ρυθμίζονται τα συναισθήματα μας και καθοδηγούνται οι προσδοκίες μας στις ερωτικές σχέσεις αποδίδοντας νόημα στις ενέργειες του συντρόφου.
Το EFT έχει επανειλημμένα ερευνηθεί επιστημονικά: η σταθερότητα των θετικών αποτελεσμάτων της θεραπείας αυτής είναι ισχυρή έναντι άλλων μοντέλων θεραπείας ζευγαριών. Είναι αποτελεσματική σε πολλά ζευγάρια καθώς έρευνες έχουν δείξει πως το 70-75% των ζευγαριών που απευθύνονται σε θεραπευτή EFT καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και νιώθουν πιο ευτυχισμένα. Συνίσταται και σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν ψυχολογικά ή σωματικά συμπτώματα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-
Brubacher, L. L. (2024). Εφαρμόζοντας τη Συγκινησιακά Εστιασμένη Θεραπεία (EFT): Οδηγός για θεραπευτές ζευγαριών (Μτφρ. Δ. Δαρδανού). Εκδόσεις Δαρδανός
-
Elliott, R., & Greenberg, L. (2024). Θεραπεία Εστιασμένη στο Συναίσθημα: Πώς εφαρμόζεται στην πράξη (Μτφρ. Α. Λακιώτη & Χρ. Μιχαήλ). Εκδόσεις Τόπος
-
Holmes, J. (2016). Ο John Bowlby και η θεωρία του δεσμού (Γ. Ζέρβας, Επιμ.). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. (Πρωτότυπο έργο 1993)
-
Johnson, S. M. (2013). Δημιουργώντας σύνδεση: Η πρακτική της συγκινησιακά εστιασμένης θεραπείας ζεύγους
(Ξ. Κομνηνός, Μετφρ., Κ. Πρωτοψάλτη‑Πολυχρόνη κ.ά., Επιμ.). Αθήνα: Ίνδικτος
-
Johnson, S. M. (2008). Κράτα με σφιχτά: Επτά συνομιλίες για μια ζωή γεμάτη αγάπη (Μτφρ. Ρ. Βεντούρα). Εκδόσεις Gutenberg
